CRATES (khoảng 368/365-288/285 TCN)

CRATES

CRATES (khoảng 368/365-288/285 TCN), người Thebes. Triết gia Khuyển nho và thi sĩ. Khi còn trẻ, Crates đến Athens và trở thành môn đệ của Diogenes thành Sinope, sau đó ông đã tặng toàn bộ tài sản của mình cho người nghèo. Ông "kết hôn" với Hipparchia thành Maroneia và có chung với bà một người con trai. Ngoại hình của ông (gù lưng và xấu xí) tự nó đã tượng trưng cho sự phủ nhận các vẻ bề ngoài thông thường của trường phái Khuyển nho. Trong số các tác phẩm thơ ca đáng kể của Crates, bao gồm cả bi kịch, những mảnh văn còn sót lại quan trọng nhất là những bài chế lại các đoạn văn của Homer và Solon một cách tài tình và dí dỏm, mà truyền thống cổ đại đã đúng khi diễn giải chúng như là những phát biểu nửa đùa nửa thật của Khuyển nho hơn là sự giễu nhại văn học đơn thuần.

Từ thời cổ đại, người ta đã tranh cãi về mức độ Crates tuân theo triết lý của Diogenes. Crates tự nhận mình là "công dân của Diogenes", ủng hộ một thứ chủ nghĩa công dân thế giới tương tự; nổi tiếng với việc thực hiện các quy tắc của Diogenes về tình dục tự do và công khai trong mối quan hệ với Hipparchia, người cùng ông chung lối sống Khuyển nho; và thường bày tỏ những quan điểm đạo đức cực đoan và không khoan nhượng như của Diogenes. Nhưng ông không nhấn mạnh việc từ bỏ hoàn toàn tài sản hoặc rằng mọi người nên trở thành một Khuyển nho, và ông thừa nhận một mức độ tính chính đáng nhất định đối với các nghề nghiệp hiện có; và việc sử dụng sự quyến rũ và lòng tốt đáng kể của mình để truyền bá thông điệp, an ủi những người đau khổ và hòa giải kẻ thù, đã mang lại cho ông các danh hiệu "người mở cửa" và "tinh thần tốt đẹp" với danh tiếng về lòng nhân ái kéo dài suốt thời cổ đại. Mặc dù có những khác biệt rõ ràng về tính cách và phương pháp truyền bá tư tưởng, bản thân Crates dường như đã tuân theo Diogenes một cách nghiêm ngặt, trong khi đó thì đối với người khác, ông đôi khi để cho họ thực hành linh hoạt hơn. Chủ nghĩa tương đối đạo đức một phần này khiến ông trở thành mối liên kết giữa thuyết Khuyển nho "cứng rắn" và "mềm mỏng"; ông cũng là mối liên kết giữa thuyết Khuyển nho và thuyết Khắc kỷ thông qua Zeno thành Citium (môn đồ nổi tiếng nhất của ông).

Xem thêm: DIOGENES thành Sinope, HIPPARCHIA.

Trích dịch từ Bách khoa toàn thư về triết học cổ điển, do Donald J. Zeyl chủ biên (ĐHP dịch).