Luận Đại Thừa Bách Pháp Minh Môn

NHẬN THỨC LUẬN PHẬT GIÁO

LUẬN ÐẠI THỪA BÁCH PHÁP MINH MÔN

BẢN SỰ PHẦN TRUNG LƯỢC LỤC DANH SỐ

SỐ 1614

Tác giả: Bồ-tát Thiên Thân.

Hán dịch: Tam Tạng Pháp sư Huyền Tráng đời Ðường.

Như Ðức Thế tôn dạy: “Tất cả pháp đều vô ngã”. Vậy thế nào là tất cả pháp? Thế nào là vô ngã?

Tất cả pháp lược có năm thứ:

1.    Tâm pháp

2.    Tâm sở hữu pháp

3.    Sắc pháp.

4.    Tâm bất tương ưng hành pháp.

5.    Vô vi pháp

Tất cả là hơn hết
Cùng tương ưng với đây
Hai thứ được hiện bày
Vì phần vị sai khác.

Theo thứ lớp nêu rõ:
Thứ 1: Tâm pháp, lược có tám thứ:

1.    Nhãn thức.

2.    Nhĩ thức.

3.    Tỷ thức.

4.    Thiệt thức.

5.    Thân thức.

6.    Ý thức.

7.    Thức Mạt-na .

8.    Thức A-lại-da .

Thứ 2: Tâm sở hữu pháp lược nêu có năm mươi mốt thứ, chia làm sáu vị:

1.    Biến hành có năm.

2.    Biệt cảnh, có năm.

3.    Thiện, có mười một.

4.    Phiền não, có sáu.

5.    Tùy phiền não có hai mươi.

6.    Bất định có bốn.

• Biến hành có năm: là Tác ý, xúc, thọ, tưởng, tư.
• Biệt cảnh có năm: là Dục, thắng giải, niệm, định, tuệ.
• Thiện có mười một: là Tín, tinh tấn (cần), tàm, quý, vô tham, vô sân, vô si, khinh an, không buông lung (bất phóng dật), xả, không hại (bất hại).
• Phiền não có sáu: Tham, sân, mạn, vô minh, nghi, không chánh kiến (ác kiến).
• Tùy phiền não có hai mươi: Phẫn, hận, não, phú, cuống, siểm, kiêu, hại, tật, xan, vô tàm (không hổ), vô quý (không thẹn), bất tín, biếng nhác (giải đãi), buông lung (phóng dật), hôn trầm, trạo cử, thất niệm, không chánh tri, tán loạn.
• Bất định có bốn: là Thùy miên, ác tác, tầm, tứ.

Thứ 3: Sắc pháp lược có mười một thứ: là Nhãn, nhĩ, tỷ, thiệt, thân, sắc, thanh, hương, vị, xúc, sắc thuộc về pháp xứ.

Thứ 4: Bất tương ưng hành pháp, lược có hai mươi bốn thứ: Ðắc, mạng căn, chúng đồng phần, tánh khác sanh, định Vô tưởng, định Dứt hết, báo Vô tưởng, danh thân, cú thân, văn thân, sanh, già (dị), trụ, vô thường, trôi lăn, định dị, tương ưng, thế tốc, thứ tự, phương, thời, số, tánh hòa hợp, tánh không hòa hợp.

Thứ 5: Pháp vô vi lược có sáu thứ: Hư không vô vi, trạch diệt vô vi, phi trạch diệt vô vi, bất động diệt vô vi, tưởng thọ diệt vô vi, và chân như vô vi.

Nói vô ngã lược có hai thứ: Bổ-đặc-già-da vô ngã (người vô ngã), pháp vô ngã.

Nguồn: Linh Sơn pháp bảo Đại Tạng Kinh, T110, DGL 7 (43) | Bản chữ Hán: Đại Chính tân tu Đại Tạng Kinh, T1614 大乘百法明門論.