Aristotle. Các phạm trù. § 2

Tiết 2

1a16-1a19

Trong số những điều được nói ra, một số đòi hỏi phải có sự kết hợp trong khi đó một số được nói ra mà không cần đến sự kết hợp. Ví dụ cho những thứ cần có sự kết hợp là "người chạy", "người thắng"; và những thứ không cần kết hợp "người", "quạ", "chạy", "thắng".

1a20-1b9

Về các thực thể, có: (a) một số được nói về chủ thể nhưng không ở trong bất cứ chủ thể nào. Chẳng hạn, con người được nói về chủ thể, con người cá thể, nhưng không ở trong bất cứ chủ thể nào. (b) Một số ở trong chủ thể nhưng không được nói về bất cứ chủ thể nào. (Gọi là "ở trong chủ thể" tôi muốn nói những gì ở trong cái gì đó, không phải như là bộ phận, và không thể tồn tại tách biệt với cái mà nó ở trong.) Chẳng hạn, biết-về-ngữ-pháp cá biệt ở trong chủ thể, linh hồn, nhưng không được nói về bất cứ chủ thể nào; và màu trắng cá biệt là ở trong chủ thể, thân thể (vì mọi màu sắc ở trong một thân thể), nhưng không được nói về bất cứ chủ thể nào. (c) Một số vừa được nói về chủ thể vừa ở trong chủ thể. Chẳng hạn, cái biết ở trong chủ thể, linh hồn, và cũng được nói về chủ thể, biết-về-ngữ-pháp. (d) Một số không ở trong chủ thể cũng không được nói về chủ thể, chẳng hạn, con người cá biệt hay con ngựa cá biệt – bởi vì không cái nào trong số này hoặc ở trong chủ thể hoặc được nói về chủ thể. Những thực thể nào là cá biệt hay đơn nhất về số lượng thì không được nói về bất cứ chủ thể nào, không có ngoại lệ; nhưng không có gì cấm cản một vài trong số chúng ở trong chủ thể – biết-về-ngữ-pháp cá biệt là một trong những thực thể ở trong chủ thể.