Cú và Mặt trăng

“CÚ VÀ MẶT TRĂNG” – TRUYỆN “CÚ Ở NHÀ”

(Tác giả Arnold Lobel)

Tóm tắt

Cú sống một mình trong một ngôi nhà nhỏ ấm áp. Một buổi tối, cậu mời Mùa Đông ngồi cạnh bếp lửa. Lần khác, cậu nghe thấy nhiều tiếng va chạm lạ trong phòng ngủ của mình. Và khi Cú đi dạo đêm, cậu làm một người bạn đi theo cậu suốt cả quãng đường về nhà.

Hướng dẫn thảo luận triết học

SULAIHA SCHWARTZ

"Cú và Mặt Trăng", câu chuyện cuối cùng trong tập truyện 5 phần "Cú ở nhà" của Arnold Lobel, là điểm khởi đầu tuyệt vời cho thảo luận triết học về tình bạn, tri thức và sự thật với các học sinh tiểu học. Trong câu chuyện này, Mặt Trăng đi theo Cú về nhà. Cậu nói Mặt Trăng đi về nhà, nhưng khi Mặt Trăng đi khuất sau một đám mây, cậu buồn và muốn Mặt Trăng quay trở lại.

Chủ đề tình bạn rất phù hợp với cuộc sống của trẻ em và cũng là một trong những chủ đề mà các triết gia đã tranh luận trong suốt một thời gian dài. Bạn có thể băn khoăn: “Tình bạn’ có thể được xem xét từ viễn tượng triết học như thế nào?". Các câu hỏi như, "Bản chất của tình bạn là gì?"; "Đâu là những quy tắc của tình bạn?"; và "Cái gì làm nên một người bạn?" đều là những câu hỏi triết học. Những người đồng nghiệp, những người lạ trên mạng, cha mẹ, thậm chí Mặt Trăng có thể trở thành bạn bè của ta không?

Aristotle đã viết về các loại tình bạn khác nhau - Tình bạn dựa trên Vị lợi; Tình bạn dựa trên Niềm vui; và Tình bạn dựa trên Đức hạnh. Tuy nhiên không phải tất cả các triết gia đều tin vào mô hình này của Aristotle. Ví dụ Kant tin rằng mọi người không tìm kiếm tình bạn chỉ vì lợi ích của tình bạn; mà đúng hơn, để phục vụ một mục đích lớn hơn và để thỏa mãn một số nhu cầu vị kỷ. Từ viễn tượng của Kant, tình bạn là không thể có được. Thảo luận về tình bạn nói chung là một cách tuyệt vời để đi vào cuộc thảo luận về các loại tình bạn khác nhau. Tự hỏi xoay quanh chủ đề tình bạn sẽ khiến trẻ em phải suy nghĩ về bất cứ cái gì chúng ta nợ bạn bè. Cuốn sách này chủ yếu bàn đến mối quan hệ lẫn nhau trong tình bạn bởi vì một con vật (được nhân cách hóa) muốn làm bạn với một vật vô tri vô giác. Trong khi thảo luận, trẻ em sẽ cần phải suy nghĩ về việc có phải tất cả các tình bạn đều giống nhau không, hay có điều gì đã thay đổi giữa các loại tình bạn khác nhau.

Một chủ đề khác mà "Cú và Mặt trăng" đặt ra là câu hỏi làm thế nào ta biết cái ta đang biết và điều gì làm cho cái gì đấy đúng sự thật. Cú nói, "Mặt trăng ơi, nếu tôi đang nhìn bạn thì bạn phải nhìn lại tôi." Kant lập luận rằng "Nhận thức là sự diễn giải khách quan về thực tại, chứ tự nó không phải là thực tại". Khía cạnh này của câu chuyện có thể gây ra một cuộc thảo luận thú vị về những tri giác của Cú. Làm thế nào Cú biết rằng Mặt Trăng có thể thực sự nhìn thấy mình? Mặt Trăng có thể thấy Cú trong thực tại không, hay chỉ là sự diễn giải của Cú? Mặc dù Cú tin rằng Mặt Trăng thực sự đang nhìn lại nó nhưng một số người ắt sẽ cho rằng thực tế không phải như vậy. Điều này cũng đưa ra vấn đề về sự thật hay chân lý (truth) và điều gì làm cho cái gì đó là đúng. Người này thì cho rằng điều gì đó là đúng bởi vì bạn tin nó đúng. Người nọ thì cho rằng chỉ lý thuyết nào có thể chứng minh bằng khoa học thì mới có thể được coi là đúng.

Tóm lại, tình bạn giữa Cú và Mặt Trăng, được mô tả như trong câu chuyện của Arnold Lobel, có thể là một điểm tuyệt vời để bắt đầu thảo luận với học sinh của bạn về một số câu hỏi triết học về các quan hệ tình bạn và các loại tình bạn, cũng như nhận ​​thức và chân lý.

Câu hỏi thảo luận triết học

Tình bạn

Mặt trăng ở rất xa Cú. Cậu có thể thấy ánh sáng của Mặt Trăng phủ khắp người cậu, nhưng cậu không thể chạm vào nó.

1. Mặt Trăng có thể là bạn của bạn không?

2. Bạn có nghĩ rằng Mặt Trăng nghĩ Cú là bạn của mình?

3. Bạn vẫn có thể kết bạn với ai đó hay cái gì đó nếu họ không nghĩ rằng bạn là bạn bè?

4. Bạn có thể kết bạn với ai đó hoặc cái gì đó mà bạn không thể chạm vào không?

5. Những cái gì có thể là bạn của bạn?

6. Nghĩ về bạn bè của bạn - điều gì khiến họ trở thành bạn tốt?

7. Làm thế nào để bạn biết rằng họ là bạn của bạn?

8. Chúng ta có nên mong đợi điều đó từ bạn bè của mình không? Nếu vậy, đó là những gì?

9. Tại sao chúng ta có bạn bè?

10. Chúng ta kết bạn do chủ ý hay do ngẫu nhiên?

11. Bạn có nghĩ rằng có nhiều loại bạn bè khác nhau không?

12. Hãy suy nghĩ về bạn bè của bạn. Có phải quan hệ của bạn với mỗi người lại khác nhau theo một cách nào đó không? Khác như thế nào?

13. Giữa Cú và Mặt Trăng tồn tại những loại tình bạn nào?

Cú tiếp tục nói với Mặt Trăng rằng nó phải rời xa vì cậu sẽ về nhà. Khi Mặt Trăng biến mất, cậu buồn.

1. Bạn đã bao giờ nói tạm biệt với một người bạn chưa? Nếu có, bạn cảm thấy thế nào?

2. Ai đó có thể là bạn của bạn khi anh/cô ấy đã biến mất không?

3. Nếu họ đã biến mất, làm thế nào để bạn biết rằng họ vẫn là bạn của bạn?

Nhận thức

Cú tin rằng Mặt Trăng đang nhìn lại cậu bởi vì cậu đang nhìn Mặt Trăng.

1. Bạn có nghĩ rằng Mặt Trăng có thể nhìn lại Cú không? Tại sao có, tại sao không?

2. Sao Cú "biết" Mặt Trăng đang nhìn lại?

3. Việc Cú tin rằng Mặt Trăng đang nhìn cậu có làm cho nó trở thành sự thật không?

4. Niềm tin có giống như tri ​​thức?

5. Điều gì làm nên sự thật?

6. Có thể điều gì đó đúng vì bạn tin rằng điều đó là sự thật không?

7. Có thể có điều gì đó đúng nếu không có bằng chứng về nó?

8. Làm thế nào chúng ta sẽ tìm ra sự thật nếu Mặt Trăng là bạn của Cú?

NGUYỄN THỊ LINH GIANG dịch

Nguồn: https://www.teachingchildrenphilosophy.org/BookModule/OwlAndTheMoonFromOwlAtHome