Câu hỏi 38. Tên của Đức Thánh Thần là Ân huệ

CÂU HỎI 38

TÊN CỦA ĐỨC CHÚA THÁNH THẦN LÀ ÂN HUỆ

Thomas Aquinas. Tổng luận thần học. Quyển I, Tập 2: "Thiên Chúa và thứ tự sáng tạo" (Từ câu hỏi 15 đến câu hỏi 38). Lm. Jos. Trần Ngọc Châu dịch, Lm. Lud. Nguyễn Văn Hạnh hiệu đính. | Xem bản dịch tiếng Anh

Giờ đây chúng ta tiếp tục nghiên cứu đến Ân Huệ về hai điểm :

1. Ân Huệ là tên thuộc ngôi vị không ?

2. Ân Huệ là tên chính xác của Chúa Thánh Thần không ?

Tiết 1

ÂN HUỆ LÀ TÊN THUỘC NGÔI VỊ KHÔNG ?

VẤN NẠN :

Có thể xem ra Ân Huệ không phải là tên thuộc ngôi vị.

1. Mỗi tên thuộc ngôi vị bao hàm một sự phân biệt trong Thiên Chúa. Nhưng tên ân huệ không bao hàm sự phân biệt trong Thiên Chúa; vì thánh Augustinô nói : “Đức Chúa Thánh Thần được ban cho với tính cách một ân huệ theo một thể cách như thế đến nỗi Ngài cũng cho chính Ngài với tính cách là Thiên Chúa” (De Trin, 15,19). Vậy ân huệ không phải là một tên thuộc ngôi vị.

2. Không có tên thuộc ngôi vị nào thuộc về yếu tính Thiên Chúa. Nhưng yếu tính Thiên Chúa là Ân huệ mà Đức Chúa Cha ban cho Đức Chúa Con như thánh Hilariô nói (De Trin, 20). Vậy ân huệ không phải là tên thuộc ngôi vị Thiên Chúa.

3. Theo thánh Damascênô, không sự phục tùng, cũng không có sự phụng sự trong các ngôi vị Thiên Chúa (De Fide Orth 3,21). Nhưng ân huệ bao hàm một sự phục tùng vừa đối với kẻ được cho ân huệ vừa đối với kẻ cho ân huệ. Vậy ân huệ không phải là tên thuộc ngôi vị.

4. Ân huệ bao hàm tương quan với thụ tạo và được nói về Thiên Chúa trong thời gian. Mà tên thuộc về ngôi vị được nói về cho Thiên Chúa từ vĩnh cửu, như tên Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con, Vậy, ân huệ không phải là tên thuộc ngôi vị.

TRÁI LẠI :

Thánh Augustinô nói : “Như thân thể xác thịt không phải là gì ngoài xác thịt; cũng vậy, ân huệ của Đức Chúa Thánh Thần không phải là cái gì ngoài Đức Chúa Thánh Thần” (De Trin. 15,19). Mà Ðức Chúa Thánh Thần là tên ngôi vị. Vậy ân huệ cũng là tên ngôi vị.

TRẢ LỜI :

Từ ngữ ân huệ bao hàm một tư cách để được cho. Nhưng cái gì được cho, thì có tư cách hoặc tương quan vừa với kẻ cho, vừa với vật được cho. Vì một sự vật không được cho bởi một người nào, trừ phi nó thuộc quyền sở hữu của người này; và nó được cho một người nào đó, để làm của riêng người ấy. Nhưng một ngôi vị Thiên Chúa được nói thuộc về kẻ khác hoặc do nguồn gốc, như Đức Chúa Con thuộc về Đức Chúa Cha, hoặc được chiếm hữu bởi kẻ khác. Nhưng chúng ta được nói chiếm hữu một cái gì mà chúng ta được tự do sử dụng hoặc thưởng thức, như ý chúng ta muốn : và theo thể cách này một ngôi vị Thiên Chúa không được chiếm hữu trừ ra bởi một thụ tạo có trí năng được hợp nhất với Thiên Chúa. Các thụ tạo khác có thể được chuyển động bởi ngôi vị Thiên Chúa, tuy nhiên không theo một thể cách như thế đến nỗi chúng nó có khả năng thưởng thức Ngôi vị Thiên Chúa, và sử dụng hiệu quả phát xuất do đó. Thụ tạo có trí năng đôi khi đạt tới đó; như khi nó được biến thành người tham dự vào Lời Thiên Chúa và vào Tình yêu phát xuất, để tự do tri thức Thiên Chúa cách đích thực và yêu Thiên Chúa cách đúng đắn. Do đó chỉ thụ tạo có trí năng có thể chiếm hữu ngôi vị Thiên Chúa mà thôi. Tuy nhiên, để nó có thể chiếm hữu Thiên Chúa theo thể cách này, năng lực riêng của nó không giúp ích chút nào : do đó điều này phải được ban cho từ trên, vì nói điều này được ban cho chúng ta, tức là chúng ta được điều này bởi một nguồn gốc khác. Như vậy Ngôi Vị Thiên Chúa có thể được ban cho chúng ta, và là một ân huệ.

GIẢI ĐÁP :

1. Tên Ân Huệ bao hàm sự phân biệt thuộc về Ngôi Vị, từ ngữ ân huệ bao hàm một cái gì thuộc về kẻ khác do nguồn gốc của nó. Tuy nhiên, Đức Chúa Thánh Thần ban cho chính Ngài, vì Ngài là riêng của Ngài, và có thể sử dụng hoặc đúng hơn Ngài có thể thưởng thức chính Ngài; như một người tự do được nói là thuộc về chính mình. Điều này đã được thánh Augustinô nói đến : “Cái gì là của anh hơn chính anh?” (Tract. 29, super Joann. 7,16). Hoặc chúng ta có thể nói, và nói một cách thích hợp hơn, một ân huệ một cách nào đó phải thuộc về kẻ cho. Nhưng câu “cái này là của người này” được hiểu biết theo ba ý nghĩa :

- Ý nghĩa thứ nhất, theo lời nói của thánh Augustinô, câu này nói lên đồng-nhất-tính, và ân huệ là chính kẻ cho, nhưng phải có sự đồng nhất như vậy đối với người được cho. Đức Chúa Thánh Thần cho chính Ngài theo ý nghĩa này.

- Ý nghĩa thứ hai, một sự vật của kẻ khác với tính cách là một vật sở hữu hoặc là một người nô lệ; và theo ý nghĩa này, ân huệ theo thể cách thuộc yếu tính, phân biệt với kẻ cho, và ân huệ của Thiên Chúa được sử dụng theo ý nghĩa này, là một sự vật thụ tạo.

- Ý nghĩa thứ ba, cái này là của người này do nguồn gốc của nó mà thôi; và theo ý nghĩa này, Đức Chúa Con là của Đức Chúa Cha và Đức Chúa Thánh Thần thuộc về cả hai Đấng. Bởi đó, theo ý nghĩa này, ân huệ biểu thị sự chiếm hữu của kẻ cho, nó phân biệt với kẻ cho theo cách thuộc về ngôi vị và nó là tên thuộc về ngôi vị.

2. Yếu tính Thiên Chúa là ân huệ của Đức Chúa Cha theo ý nghĩa thứ nhất, với tính cách là của Đức Chúa Cha theo thể cách đồng-nhất-tính.

3. Ân huệ với tính cách là tên thuộc ngôi vị trong Thiên Chúa không bao hàm sự phục tùng, nhưng chỉ bao hàm nguồn gốc, đối với kẻ cho; nhưng đối với người được cho, thì nó bao hàm sự sử dụng tự do, hoặc sự thưởng thức, như đã giải thích trước.

4. Ân huệ không được gọi như thế do được cho hiện thể, nhưng do thích nghi tính để được cho. Do đó, ngôi vị Thiên Chúa từ đời đời được gọi là Ân Huệ, mặc dầu Ngôi Vị Thiên Chúa được cho trong thời gian. Lại nữa, sự kiện tên “ân huệ”, quan hệ với thụ tạo không đủ để chúng ta coi nó là một cái gì thuộc yếu tính, điều đó chỉ giả định một cái gì thuộc yếu tính được chứa đựng trong ý niệm của nó như yếu tính được chứa đựng trong ý niệm ngôi vị.

Tiết 2

ÂN HUỆ LÀ TÊN CHÍNH XÁC CỦA CHÚA THÁNH THẦN KHÔNG ?

VẤN NẠN :

Có thể xem ra ân huệ không phải là tên chính xác của Đức Chúa Thánh Thần.

1. Ân huệ có do được cho. Nhưng, như Tiên tri Isaia nói : “Một Người Con được cho chúng ta” (Is 9,6). Vậy là Ân Huệ thuộc về Đức Chúa Con cũng như về Đức Chúa Thánh Thần.

2. Mỗi tên thuộc về ngôi vị, biểu thị đặc tính. Mà tên Ân Huệ không biểu thị đặc tính của Đức Chúa Thánh Thần. Vậy Ân Huệ không phải tên chính xác của Đức Chúa Thánh Thần.

3. Đức Chúa Thánh Thần có thể được gọi là Thánh Thần của một người nào, còn Ngài không thể được gọi là ân huệ của người nào, nhưng chỉ là “Ân Huệ của Thiên Chúa” mà thôi. Bởi đó, Ân Huệ không phải là tên chính xác của Chúa Thánh Thần.

TRÁI LẠI :

Thánh Augustinô nói : “Như đối với Đức Chúa Con, được sinh sản là hiện hữu bởi Đức Chúa Cha, cũng vậy, đối với Đức Chúa Thánh Thần, là ân huệ của Thiên Chúa, là phát xuất bởi Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con” (De Trin 4,20). Nhưng Đức Chúa Thánh Thần lãnh nhận tên riêng chính xác của Ngài do sự kiện Ngài phát xuất bởi Đức Chúa Cha và Đức Chúa Con. Vậy Ân Huệ là tên chính xác của Đức Chúa Thánh Thần.

TRẢ LỜI :

Ân Huệ, được sử dụng cách thuộc ngôi vị trong Thiên Chúa, là tên chính xác của Đức Chúa Thánh Thần.

Để minh chứng điều này, chúng ta phải trị thức ân huệ một cách chính xác là sự cho không thể trả lại; theo lời nói của Triết gia (Top. 4,14), tức là, một sự vật không được cho với ý định trả lại; và như vậy, nó bao hàm ý tưởng cho nhưng không; nhưng chúng ta cho một người nào, một sự vật cách những không, vì chúng ta muốn sự tốt cho người ấy. Vậy điều thứ nhất chúng ta cho người ấy, chính là tình yêu mà do đó chúng ta muốn sự tốt cho người ấy. Do đó, rõ ràng là tình yêu có yếu tính của ân huệ thứ nhất, mà nhờ đó tất cả các ân huệ khác được cho nhưng không. Bởi đó, vì Đức Chúa Thánh Thần phát xuất với tính cách là Tình Yêu, như đã trình bày trước (Q.27, a.4; q.37, a.1), thì Ngài phát xuất trong yếu tính của ân huệ thứ nhất. Do đó, Augustinô nói : Nhờ Ân Huệ là chính Chúa Thánh Thần mà tất cả các ân huệ riêng biệt được phân phối cho các chi thể Chúa Kitô (De Trin. 15).

GIẢI ĐÁP :

1. Đức Chúa Con phát xuất với tính cách là Lời, mà bản tính của Lời là sự tương tự với nguyên lý của Lời, nên Lời một cách chính xác được gọi là Hình Ảnh, cho dầu Đức Chúa Thánh Thần cũng tương tự với Đức Chúa Cha; như vậy, bởi vì Đức Chúa Thánh Thần phát xuất bởi Đức Chúa Cha với tính cách là Tình Yêu, thì Ngài được gọi cách chính xác là Ân Huệ, mặc dầu Đức Chúa Con cũng được cho. Vì Đức Chúa Con được cho là bởi tình yêu của Đức Chúa Cha, theo lời đã ghi chép : “Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi cho Con Một của Ngài” (Ga 3,16).

2. Tên Ân Huệ bao gồm ý tưởng về kẻ cho do nguồn gốc của Ân Huệ; và như vậy, Ân Huệ biểu lộ đặc tính của nguồn gốc của Đức Chúa Thánh Thần.

3. Ân Huệ trước khi được cho, chỉ thuộc về kẻ cho; khi được cho nó chỉ là kẻ được cho. Do đó, nếu ân huệ không bao hàm sự cho hiện thể, không có thể gọi là ân huệ của người ta, nhưng là ân huệ của Thiên Chúa hay của kẻ ban cho. Tuy nhiên khi ân huệ được ban cho, bấy giờ ân huệ là Thánh Thần hay Ân Huệ.