Khoài cảm thẩm mỹ / Aesthetic pleasure

KHOÁI CẢM THẨM MỸ 

AESTHETIC PLEASURE

MỸ HỌC.  Được phân biệt với cả sự khoái cảm của giác quan lẫn sự khoái cảm của trí tuệ, sự khoái cảm thẩm mỹ hay sự thưởng thức thẩm mỹ là yếu tố cảm xúc trong phản ứng của ta đối với các tác phẩm nghệ thuật và vẻ đẹp tự nhiên. Nó có thể thay đổi từ khoái cảm ở dạng nhẹ nhàng nhất đến sự hào hứng cuồng nhiệt. Xác định đặc trưng của bản tính độc hữu này là một công việc đầy thách thức đối với mỹ học. Kể từ thời Kant, nhiều nhà lý luận đã chấp nhận rằng khoái cảm thẩm mỹ là kết quả của sự tham gia dửng dưng và phi khái niệm với một đối tượng. Nhưng vấn đề gây tranh cãi là sự khoái cảm này nảy sinh từ việc nắm bắt đặc tính hình thức của đối tượng, hay từ nội dung của nó hay từ cả hai. Các yếu tố chủ quan đóng góp như thế nào vào quá trình này cũng chưa thực sự rõ ràng. Những vấn đề chính khác liên quan đến mối quan hệ giữa khoái cảm thẩm mỹ và thái độ thẩm mỹ và sự phân biệt, nếu có, giữa khoái cảm thẩm mỹ khi trải nghiệm với vẻ đẹp của tự nhiên và với tác phẩm nghệ thuật.

---------------------------------

"Khoái cảm thẩm mỹ được thể hiện qua sự mong muốn tiếp tục hay lặp lại trải nghiệm." Sheppard, Aesthetics 

---------------------------------

Nguồn: Từ điển triết học phương Tây, (ĐHP dịch).