Luận cứ căn phòng tiếng Trung / Chinese room argument

LUẬN CỨ CĂN PHÒNG TIẾNG TRUNG

Chinese room argument

TRIẾT HỌC TINH THẦN. Một thí nghiệm tưởng tượng được John Searle đưa ra trong bài báo năm 1980 của ông có tên "Tâm trí, Não bộ và Chương trình". Nó được thiết kế để chứng minh rằng phần mềm không thể làm cho máy tính trở nên có ý thức hay mang lại cho nó một tâm trí giống như tâm trí con người. Giả sử một người nói tiếng Anh, không biết nói tiếng Trung Quốc, bị nhốt trong một căn phòng với hai cửa sổ và một cuốn sách hướng dẫn bằng tiếng Anh. Những mảnh giấy có câu hỏi bằng tiếng Trung Quốc được đưa vào phòng qua một cửa sổ. Người này ghép những mảnh giấy này với các mảnh giấy khác có ký hiệu tiếng Trung theo hướng dẫn trong sách và sau đó chuyển những mảnh giấy khác này qua cửa sổ còn lại. Searle tin rằng về cơ bản đây là cách thức hoạt động bên trong một máy tính và người không biết tiếng Trung giống như máy tính. Anh ta xử lý mọi thứ nhận được từ đầu vào theo một chương trình, và đầu ra của anh ta trên thực tế có thể có dạng các câu trả lời cho các câu hỏi tiếng Trung mà anh ta nhận được. Vì thế, anh ta vượt qua bài kiểm tra Turing, nhưng vẫn không hiểu được tiếng Trung. Tương tự, một máy tính chỉ hoạt động theo các quy tắc hình thức được thiết kế, và không thể nhận thức được nội dung của các ký hiệu mà nó thao tác. Searle sau đó kết luận rằng một chương trình không phải là một tâm trí, vì cái trước là hình thức hay cú pháp, trong khi cái sau có nội dung ngữ nghĩa. Ngữ nghĩa không ở trong cú pháp, và cú pháp không đủ để tạo ra ngữ nghĩa. Luận cứ căn phòng tiếng Trung là một lời chỉ trích mạnh mẽ đối với lập trường về trí tuệ nhân tạo mạnh, cho rằng tâm trí chỉ đơn thuần là một chương trình máy tính. Logic và các hàm ý của luận cứ căn phòng tiếng Trung này đã được tranh luận sôi nổi trong thập kỷ qua.

------------------------------------------------

"Tôi tin rằng luận cứ nổi tiếng nhất chống lại trí tuệ nhân tạo mạnh là luận cứ căn phòng tiếng Trung của tôi, nó cho thấy rằng một hệ thống có thể khởi tạo một chương trình để mô phỏng hoàn hảo một số năng lực nhận thức của con người, chẳng hạn như khả năng hiểu tiếng Trung, mặc dù hệ thống đó hoàn toàn không hiểu gì về tiếng Trung." Searle, The Rediscovery of the Mind

------------------------------------------------

Nguồn: Từ điển triết học phương Tây, (ĐHP dịch).