Tính đồng nhất tuyệt đối / Absolute identity

ĐỒNG NHẤT TUYỆT ĐỐI (TÍNH)

[ABSOLUTE IDENTITY]

LOGIC. Theo cách hiểu truyền thống, đồng nhất là một khá niệm nghiêm xác không thể có nhiều hình thức khác nhau, và quan hệ đồng nhất được coi là tuyệt đối. Theo Frege, khái niệm đồng nhất tuyệt đối này có thể được biểu đạt trong hai định đề: (2) tính phản ánh: x = x (mọi thứ đều đồng nhất với chính nó) và (2) tính không phân biệt của những cái đồng nhất (hay luật Leibniz): nếu a và b là đồng nhất thì bất cứ cái gì đúng với a thì đúng với b, và ngược lại. Vì thế, "a đồng nhất với b" chỉ đơn giản có nghĩa là "a giống như b".

Peter Geach gọi lối giải thích này là lý thuyết cổ điển về đồng nhất và tin rằng đấy là lý thuyết sai lầm. Thay vào đó, ông cho rằng đồng nhất luôn là tương đối, cho nên a không chỉ giống như b, mà a còn có thể giống như b trong quan hệ với khái niệm này nhưng không giống như b trong quan hệ với khái niệm khác. Phản ứng lại, một số người cho rằng đồng nhất tương đối là đồng nhất về chất, trong khi đó đồng nhất về số vẫn là tuyệt đối.

"Đồng nhất tuyệt đối thoạt đầu có vẻ như là được tiền giả định trong nhánh logic học gọi là lý thuyết đồng nhất" Geach, Các vấn đề logic học.

Từ điển triết học phương Tây của Nicholas Bunin và Jiyuan Yu (Blackwell, 2004)