Chuyên đề triết học
-
Siêu hình học đi đến đâu? (II)
23/03/2020 00:33LÊ-TÔN-NGHIÊM || vì Siêu hình học ấy đã được thiết lập không những trên nền tảng vững chãi của Toán học, Đạo-đức học, và Nghệ thuật theo thị giác (như Whitehead nhận xét) mà còn được xây trên mấy ý niệm cốt yếu như Bản thể và Hữu thể
-
Biện chứng pháp của năng lực phán đoán mục đích luận
21/03/2020 22:46IMMANUEL KANT (1724-1804) | BÙI VĂN NAM SƠN dịch || Năng lực phán đoán xác định, tự nó, không có các nguyên tắc làm cơ sở cho các khái niệm về những đối tượng. Năng lực ấy không có sự tự trị, vì nó chỉ thâu gồm dưới các định luật hay các khái niệm đã cho,
-
Những bài giảng về bản chất của tôn giáo: Bải giảng thứ mười lăm
21/03/2020 11:04LUDWIG FEUERBACH (1804-1872) | LÊ KHẮC THÀNH dịch || “Đấng Quan phòng” qua sự nghiên cứu khoa học tự nhiên, được tiến hành theo tinh thần đức tin. – Cái điều hảo huyền trong lối giải thích thiên nhiên theo cái cách của thần học.
-
Chú giải dẫn nhập Biện chứng pháp của năng lực phán đoán mục đích luận (§69-78)
20/03/2020 21:15BÙI VĂN NAM SƠN || Châm ngôn thứ nhất của năng lực phán đoán là mệnh đề: mọi việc tạo ra những sự vật vật chất và những hình thức của chúng là chỉ có thể có được dựa theo những định luật đơn thuần cơ giới.
-
Chú giải dẫn nhập Năng lực phán đoán mục đích luận (§62-68)
17/03/2020 22:44BÙI VĂN NAM SƠN || Để dễ hiểu phần này, ta nên nhớ lại phần Phân tích pháp về cái đẹp trước đây, nhất là ở tiết 3 về phương diện tương quan với các mục đích. Ở đó, Kant đã giới thiệu khái niệm về mục đích và về tính hợp mục đích cùng với
-
Triết học và đạo đức học trong thời đại vi-rút Corona
17/03/2020 13:42HENRIK SYSE | ĐINH HỒNG PHÚC dịch Thật thú vị khi thấy có bao nhiêu là đài phát thanh tiếp sóng thời sự và phát thanh viên đòi hỏi phải có những góc độ và những hiểu biết sáng suốt những ngày này
-
Tổng luận thần học: Sự tạo thành thân thể của con người đầu tiên
17/03/2020 09:31THOMAS AQUINO (1225-1274) | Lm. Jos. TRẦN NGỌC CHÂU dịch || 1. Chất thể mà do đó thân thể được tạo thành? 2. Tác nhân tạo thành thân thể? 3. Sự sắp đặt mà thân thể đã lãnh nhận trong sự tạo thành của nó? 4. Thể cách và trật tự tạo thành nó?
-
Siêu hình học đi đến đâu? (I)
16/03/2020 10:35LÊ TÔN NGHIÊM || Thoạt nhìn Siêu-hình học hiện ra như một môn học rất hàm hồ: vừa có vẻ trang trọng, vừa có vẻ lố bịch, đáng phì cười. Vì nói đến Siêu-hình là nói tới một vấn đề và một môn học xem ra rất nghiêm nghị
-
Phân tích pháp về năng lực phán đoán mục đích luận
15/03/2020 18:05IMMANUEL KANT (1724-1804) | BÙI VĂN NAM SƠN dịch và chú giải || Mọi hình thể hình học được vẽ ra theo một nguyên tắc cho thấy một tính hợp mục đích khách quan đa dạng và thường được thán phục về tính khả dụng
-
Ý niệm đại học: linh hồn của giáo dục cấp cao
15/03/2020 09:20BÙI VĂN NAM SƠN || Jaspers đã sơ thảo những ý tưởng cốt lõi về đại học từ 1923, viết lại và bổ sung những ý tưởng mới trước tình hình nghiêm trọng và cấp bách, lấy nhan đề cũ: "Ý niệm Đại học" (Hà Vũ Trọng và Mai Sơn dịch, Ban Tu thư ĐH Hoa Sen, 2013)
-
Tổng luận thần học: Các hiệu quả của tình yêu
14/03/2020 21:59THOMAS AQUINO (1225-1274) | Lm. Jos. TRẦN NGỌC CHÂU dịch || Về hiệu quả của tình yêu, chúng ta tìm hiểu: 1. Sự phối hợp có phải là hiệu quả của tình yêu không? 2. Sự ở trong nhau? 3. Sự xuất thần? 4. Sự ganh?
-
Lịch sử nhân loại
13/03/2020 22:39KARL JASPERS (1883-1969) | LÊ TÔN NGHIÊM dịch || Không có gì thiết yếu cho ta hơn lịch sử để ta biết ta, vì nó mở ra cho ta những chân trời rộng rãi; vì nó di truyền lại cho ta những giá trị xưa nhờ đó ta xây dựng được đời ta
-
Về tính hợp mục đích khách quan của tự nhiên
13/03/2020 21:22IMMANUEL KANT (1724-1804) | BÙI VĂN NAM SƠN dịch và chú giải || Dựa theo các nguyên tắc tiên nghiệm, ta có lý do chính đáng để giả định một tính hợp mục đích chủ quan ở trong giới Tự nhiên nơi những quy luật đặc thù của nó nhằm
-
Tổng luận thần học: Nguyên nhân của tình yêu
13/03/2020 09:38THOMAS AQUINO (1225-1274) | Lm. Jos. TRẦN NGỌC CHÂU dịch || Chúng ta nói sự tốt là nguyên nhân của tình yêu theo thể cách của đối tượng. Mà sự tốt là đối tượng của thị dục theo mức độ nó được biết. Do đó, tình yêu đòi phải có sự biết nào đó về sự tốt mà người ta yêu mến
-
Tự do học thuật: sinh lộ của một nền văn minh
12/03/2020 19:19BÙI VĂN NAM SƠN || "tự do học thuật" ở phương Tây không phải là chuyện tình cờ, trái lại, có lịch sử rất lâu dài. Tuy trải qua nhiều thăng trầm, nó là một dòng chảy bất tận và bất diệt, như một cuộc đua tiếp sức. Những cá nhân kiệt xuất tiếp nối nhau
-
Thân phận làm người
12/03/2020 11:23TRẦN VĂN TOÀN | Người ta ai cũng sống, ai cũng biết mình là người chứ không phải là vật. Chính vì thế mà khi có ai đem câu chuyện thân phận làm người ra hỏi, có lẽ chúng ta cho là người ngờ nghệch.